Wystawa Lekarzy bez Granic w Warszawie pt. „Na pierwszej linii – medyczna pomoc humanitarna”. Polska, 2024
© Paweł Wójcik

Na pierwszej linii – medyczna pomoc humanitarna [WYSTAWA]

Od 16 września na wystawie w Warszawie pokazujemy, jak z bliska wygląda udzielanie pomocy. Z tej okazji prezentujemy dodatkową galerię zdjęć dostępną online. 

Lekarze bez Granic istnieją już od ponad 50 lat. W 2023 roku prowadziliśmy działania w ponad 70 krajach na świecie. A czym się zajmujemy? 

Nasze zespoły zapewniają medyczną pomoc humanitarną ludziom dotkniętych skutkami kryzysów humanitarnych. Jesteśmy tam, gdzie trwają wojny, gdzie doszło do katastrof naturalnych, gdzie kryzys niedożywienia sprawia, że rodzice nie mogą nakarmić swoich dzieci. Widzimy na własne oczy konsekwencje skrajnych zjawisk pogodowych oraz wykluczenia grup społecznych z dostępu do opieki medycznej.  

W tym, co robimy, pozostajemy neutralni i bezstronni. Dzięki finansowaniu od osób prywatnych pozostajemy także niezależni od interesów politycznych.  

Dzięki temu w centrum naszych działań zawsze są ludzie. I to chcieliśmy pokazać na wystawie. 

Wystawa „Na pierwszej linii – medyczna pomoc humanitarna”

Adres: bulwar gen. George’a Smitha Pattona, Warszawa, na wysokości budynku MSN (Muzeum nad Wisłą)

Data: otwarta 16 września 2024 roku, będzie dostępna przez najbliższy miesiąc.

Wstęp: wystawa plenerowa, dostępna dla wszystkich za darmo

Chcesz przyjść z dzieckiem? Wybraliśmy zdjęcia, na których nie ma drastycznych scen, ale dotykają trudnych tematów, takich jak wojna czy kryzys niedożywienia.  

Współorganizatorami wystawy są Zarząd Zieleni i Dzielnica Wisła.

Jak dotrzeć na wystawę?

Wystawa znajduje się na bulwarze gen. George’a Smitha Pattona nad Wisłą w Warszawie.

Dobrym punktem orientacyjnym jest siedziba Muzeum Sztuki Nowoczesnej – wystawa znajduje się na wysokości budynku MSN, od strony Wisły.

Najbliższa stacja metra to Centrum Nauki Kopernik.

Obejrzyj zdjęcia z wystawy

Poniżej prezentujemy fotografie z wystawy – kliknij i zobacz więcej zdjęć z wybranego kraju lub kontekstu działań. 

Wpłać darowiznę na działania Lekarzy bez Granic

98 procent naszego finansowania w 2023 roku pochodziło ze źródeł prywatnych –  od osób indywidualnych i firm. Lekarze bez Granic nie przyjmują pieniędzy od rządów, UE oraz branż, które mogą znaleźć się w bezpośrednim konflikcie z naszymi działaniami.  Wsparcie darczyńców pozwala nam zachować niezależność w działaniu.  

Działania poszukiwawczo-ratunkowe na Morzu Śródziemnym 

Zespoły Lekarzy bez Granic na Geo Barents przeprowadzają pierwszą tego dnia akcję ratunkową z zagrożonej łodzi z 54 osobami na pokładzie. Morze Śródziemne, 2021

Zespoły Lekarzy bez Granic na Geo Barents przeprowadzają pierwszą tego dnia akcję ratunkową z zagrożonej łodzi z 54 osobami na pokładzie. Morze Śródziemne, 2021, zdjęcie: Avra Fialas/MSF

Kontynuujemy działania poszukiwawczo-ratunkowe w centralnej części Morza Śródziemnego, aby ratować życie ludzi, zgodnie z etyką lekarską i przyświecającymi naszym działaniom wartościami. Chcemy także nagłaśniać koszt europejskich polityk, który ponoszą ludzie szukający schronienia. Poznaj historie kobiet na szlakach migracyjnych.

Ponieważ państwa zrzekają się swojej odpowiedzialności w zakresie działań poszukiwawczo-ratunkowych, organizacje pozarządowe są zmuszone wypełnić tę lukę. Przeczytaj raport o ludzkich kosztach polityki migracyjnej UE. 

 

Od 2014 roku ponad 30 000 osób zmarło lub uważa się za zaginionych na skutek próby przeprawy przez morze. Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (International Organisation for Migration, IOM) podaje, że w 2024 roku w centralnym rejonie Morza Śródziemnego zginęło lub zaginęło 1 336 osób. Tylko w sierpniu było to 93 osoby.  

Z powodu nieodnotowywanych i „niewidzialnych” wypadków na morzu uważa się, że prawdziwa liczba śmierci jest z pewnością wyższa. 

 

Leczenie niedożywienia 

Pracownik bada dziecko pod kątem niedożywienia. Niedożywienie jest powszechne we wrażliwych i odległych społecznościach w Angoli, zwłaszcza w okresach suszy i ulewnych deszczy. Angola, 2023

Pracownik bada dziecko pod kątem niedożywienia. Niedożywienie jest powszechne we wrażliwych i odległych społecznościach w Angoli, zwłaszcza w okresach suszy i ulewnych deszczy. Angola, 2023, zdjęcie: Mariana Abdalla/MSF

Niedożywienie to chroniczny brak dostępu do składników odżywczych, których organizm ludzki potrzebuje, żeby funkcjonować.   

Małe dzieci z ostrym niedożywieniem są wyjątkowo podatne na choroby, z których w przeciwnym razie mogłyby wyzdrowieć. Dodatkowo przy silnym niedożywieniu diagnozowanie potencjalnie niebezpiecznych chorób jest utrudnione.  

Nawet nagłe podanie żywności wiąże się z ryzykiem. Może prowadzić do zespołu szoku pokarmowego, zwanego również zespołem ponownego odżywienia (ang. refeeding syndrome), który grozi śmiercią. 

Niemal połowa zgonów dzieci poniżej 5 roku życia jest związana z niedożywieniem.   

Leczenie niedożywienia jedzeniem to za mało. 

W takich krajach, jak Etiopia, Niger, Nigeria, Somalia i Sudan Południowy, Jemen czy Afganistan prowadzimy specjalistyczne ośrodki żywienia szpitalnego, aby pomóc dzieciom wrócić do zdrowia w bezpieczny i monitorowany sposób.  

W naszych szpitalach zapewniamy opiekę pacjentom pediatrycznym z poważnymi powikłaniami medycznymi.  

Ponadto nasze zespoły prowadzą kampanie szczepień i działania edukacyjne w zakresie opieki zdrowotnej. 

Poznaj historię małej pacjentki z niedożywieniem.

Działania w Ukrainie

Pielęgniarka Anastasia Prudnikova monitoruje ranną pacjentkę w pociągu medycznym Lekarzy bez Granic. W trakcie wojny wielu pacjentów zostało ewakuowanych z miejsc w pobliżu linii frontu do centralnej i zachodniej części kraju. Ukraina, 2022

Pielęgniarka Anastasia Prudnikova monitoruje ranną pacjentkę w pociągu medycznym Lekarzy bez Granic. W trakcie wojny wielu pacjentów zostało ewakuowanych z miejsc w pobliżu linii frontu do centralnej i zachodniej części kraju. Ukraina, 2022, zdjęcie: Andrii Ovod

Brutalna wojna nadal przynosi ofiary śmiertelne, rannych i przesiedlenia. Sześć milionów ludzi zostało zmuszonych do przesiedlenia się i szukania bezpieczeństwa poza granicami kraju (UNHCR). Ponad trzy miliony osób zostały przesiedlone w obrębie kraju (IOM).   

Na wschodzie i południu kraju regularnie dochodzi do ostrzału i walk, co niebywale utrudnia życie na tych obszarach. Tysiące osób, z których większość to osoby starsze lub z niepełnosprawnościami, nadal mieszka w pobliżu linii frontu.   

Wojna utrudniła dostęp do opieki zdrowotnej i spowodowała zwiększenie potrzeb humanitarnych i medycznych. W odpowiedzi zespoły Lekarzy bez Granic niosą pomoc medyczną głównie na południu i wschodzie kraju. Wypełniamy w ten sposób luki w opiece medycznej wywołane wojną.   

Nasza mapa działań i obecność zależą od potrzeb mieszkańców oraz kwestii bezpieczeństwa. Reagujemy na zmieniający się kontekst w tym konflikcie. 

Zespoły Lekarzy bez Granic prowadzą działania na wschodzie (obwód charkowski, dniepropietrowski i doniecki) i południu (obwód mikołajowski i chersoński) Ukrainy oraz w środkowej części kraju.   

Nasze zespoły składają się z około 350 osób, z czego zdecydowaną większość stanowią pracownicy zatrudnieni lokalnie. 

Zespoły Lekarzy bez Granic w Ukrainie przekazują niezbędne zaopatrzenie placówkom medycznym. Prowadzimy szkolenia i kliniki mobilne, zapewniamy leki, opiekę fizjoterapeutyczną i z zakresu zdrowia psychicznego. Ewakuujemy pacjentów i rannych, wspieramy oddziały ratunkowe. 

 

Działania w Strefie Gazy

Ataki na placówki medyczne i infrastrukturę cywilną doprowadzają do załamania się systemu opieki zdrowotnej w Strefie Gazy w sytuacji, w której potrzeby medyczne ludzi dramatycznie rosną. Strefa Gazy, 2023

Ataki na placówki medyczne i infrastrukturę cywilną doprowadzają do załamania się systemu opieki zdrowotnej w Strefie Gazy w sytuacji, w której potrzeby medyczne ludzi dramatycznie rosną. Strefa Gazy, 2023, zdjęcie: autor anonimowy

Kryzys humanitarny w Strefie Gazy osiągnął katastrofalne rozmiary. Masowe ataki Izraela na Strefę Gazy doprowadziły do zniszczenia budynków i całych dzielnic na północy, zamieniając je w gruzy i zgliszcza. Intensywne działania wojskowe objęły również środkową i południową część Strefy Gazy, sprawiając, że nigdzie nie jest bezpiecznie.   

Siły izraelskie nadal przeprowadzają szeroko zakrojone ataki, które nieproporcjonalnie uderzają w ludność cywilną. Palestyńczycy w Strefie Gazy cierpią z powodu niszczycielskiej kampanii wojskowej. 

Od początku wojny zginęło ponad 40 000 osób, ponad 94 000 ludzi zostało rannych. Według szacunków ponad 10 000 osób może znajdować się pod gruzami. (lokalne władze medyczne, OCHA4.09.2024) 

Z powodu kurczącej się przestrzeni humanitarnej dostarczanie pomocy humanitarnej na miejscu staje się coraz trudniejsze. Działania wojenne wokół różnych szpitali ograniczają naszą możliwość zapewniania pomocy medycznej i spychają nasze zespoły na coraz mniejszy obszar.  

Nasze zespoły w Gazie liczą łącznie ponad 700 osób. Od listopada 2024 roku personel palestyński jest wspierany przez zespół międzynarodowy liczący 35 osób.    

Nasze zespoły zapewniają opiekę chirurgiczną, leczenie ran, fizjoterapię, opiekę poporodową, podstawową opiekę medyczną, wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego oraz dystrybucję wody. 

Lekarze bez Granic prowadzą obecnie działania w dwóch szpitalach: szpitalu Al Aqsa oraz szpitalu Nassera. Prowadzimy również działania w ośmiu placówkach medycznych. Z powodu nakazów ewakuacji wokół szpitala Al Aqsa nasze zespoły uruchomiły w pobliżu szpital polowy.  

Od października 2023 roku nasze zespoły w Strefie Gazy: 

-leczyły ponad 36 000 osób z powodu przemocy, 

-leczyły ponad 27 000 osób z powodu chorób biegunkowych, 

-przeprowadziły ponad 5 000 zabiegów chirurgicznych, 

-przyjęły ponad 10 000 pacjentów, 

-zapewniły ponad 13 000 indywidualnych konsultacji z zakresu zdrowia psychicznego, 

-zapewniły grupowe konsultacje z zakresu zdrowia psychicznego 46 000 osób, 

-przeprowadziły 16 000 konsultacji dotyczących chorób niezakaźnych.  

(Powyższe dany zostały zgromadzone od początku wojny, ale nie reprezentuje w pełni dokładnego lub kompleksowego zestawu danych).  

Obecnie Lekarze bez Granic dystrybuują ponad 600 000 litrów wody dziennie poprzez proces odsalania w ponad 40 punktach wodnych w Al Mawasi, Chan Junus, Rafah i Deir El Balah. W jednostce w Al Mawasi zapewniamy także 30 mwody pitnej dziennie. 

Leczenie HIV/AIDS w Demokratycznej Republice Konga 

Tabletki po lewej to lewej to dzienna dawka w pierwszorazowej terapii antyretrowirusowej dla osób z HIV, pośrodku – terapia dla uprzednio leczonych, po prawej dla tych, którzy nie odpowiadają na pierwsze dwa modele. Demokratyczna Republika Konga, 2022

Tabletki po lewej to lewej to dzienna dawka w pierwszorazowej terapii antyretrowirusowej dla osób z HIV, pośrodku – terapia dla uprzednio leczonych, po prawej dla tych, którzy nie odpowiadają na pierwsze dwa modele. Demokratyczna Republika Konga, 2022, zdjęcie: Michel Lunanga/MSF

Około 630 000 osób zmarło z przyczyn związanych z HIV, podczas gdy 1,3 miliona osób zostało nowo zarażonych wirusem HIV w 2022 roku. Pod koniec 2022 roku ponad 39 milionów ludzi żyło z HIV, większość z nich w Afryce Subsaharyjskiej.  

Chociaż nie ma lekarstwa na HIV, kombinacja leków, znanych jako leki antyretrowirusowe (ARV), umożliwia ludziom dłuższe i zdrowsze życie, jeśli są przyjmowane regularnie. Koszt leków pierwszego rzutu jest obecnie niższy niż kiedykolwiek, ale nadal potrzebne jest zaangażowanie, aby zapewnić wszystkim żyjącym z HIV leczenie. Pod koniec 2022 roku tylko 57 procent dzieci otrzymywało leczenie antyretrowirusowe. (Wszystkie dane UNAIDS) 

W 2002 roku Lekarze bez Granic otworzyli centrum leczenia HIV/AIDS, kiedy sytuacja w kraju była krytyczna. Ponad milion mężczyzn, kobiet i dzieci w Demokratycznej Republice Konga żyło z HIV, a leczenie antyretrowirusowe (ARV) było rzadkie i nieosiągalne.  Na początku lat dwutysięcznych wirus zabijał w kraju od 50 000 do 200 000 osób (za UNAIDS).    

Aby zwiększyć dostęp do opieki i leczenia, Lekarze bez Granic zaczęli wspierać inne ośrodki zdrowia i szpitale, zapewniając bezpłatne badania oraz leczenie i opiekę. W ciągu ostatnich dwóch dekad w samej Kinszasie około 30 ośrodków zdrowia skorzystało z tego wsparcia.    

Nasze zespoły stworzyły pilotażowy model opieki, który pozwalał pielęgniarkom przepisywać leczenie i monitorować pacjentów zakażonych HIV. Ta inicjatywa była kluczowa, ponieważ w tamtych czasach tylko kilku lekarzy na prowincję mogło to robić.    

Przez lata osiągnięto ogromny postęp w walce z HIV/AIDS w Demokratycznej Republice Konga. Obecna sytuacja jest nieporównywalna z tą z 2002 roku – dostęp do leczenia został znacznie rozszerzony, a w ciągu ostatnich 10 lat liczba nowych zakażeń spadła o połowę.    

 

Co miesiąc ta pacjentka przychodzi do centrum leczenia HIV/AIDS, aby odebrać leki. Demokratyczna Republika Konga ma niski poziom zachorowań na HIV, ale także słaby zasięg opieki zdrowotnej, co dla pacjentów stanowi barierę w dostępie do leczenia. Demokratyczna Republika Konga, 2019
Co miesiąc ta pacjentka przychodzi do centrum leczenia HIV/AIDS, aby odebrać leki. Demokratyczna Republika Konga ma niski poziom zachorowań na HIV, ale także słaby zasięg opieki zdrowotnej, co dla pacjentów stanowi barierę w dostępie do leczenia. Demokratyczna Republika Konga, 2019, zdjęcie: Pablo Garrigos/MSF
Demokratyczna Republika Konga, 2021
Clarisse Mawika to koordynatorka punktów dystrybucji leków antyretrowirusowych. Clarisse była jedną z sił napędowych stojących za uruchomieniem tych społecznych punktów dystrybucji opartych na zaangażowaniu społeczności, zwanych „PODI”. Demokratyczna Republika Konga, 2021, zdjęcie: MSF/Charly Kasereka
John i Jean (imię zmienione) trzymają się za ręce w centrum leczenia HIV/AIDS. U Jeana zdiagnozowano HIV w 2010 roku. Po raz pierwszy został hospitalizowany w czerwcu 2019 roku. Kilka tygodni po wypisaniu musiał pilnie wrócić na kolejną hospitalizację. Demokratyczna Republika Konga, 2019
John i Jean (imię zmienione) trzymają się za ręce w centrum leczenia HIV/AIDS. U Jeana zdiagnozowano HIV w 2010 roku. Po raz pierwszy został hospitalizowany w czerwcu 2019 roku. Kilka tygodni po wypisaniu musiał pilnie wrócić na kolejną hospitalizację. Demokratyczna Republika Konga, 2019, zdjęcie: Pablo Garrigos/MSF

Działania w miejscach dotkniętych skutkami zmian klimatu 

Kobiety czerpią wodę w jednej z płytkich studni wzdłuż wyschniętego koryta rzeki w Illeret. Wyniszczająca susza doprowadziła do niedoboru wody w regionie, zmuszając mieszkańców do poszukiwania alternatywnych źródeł wody, niezdatnych do spożycia przez ludzi. Kenia, 2022

Kobiety czerpią wodę w jednej z płytkich studni wzdłuż wyschniętego koryta rzeki w Illeret. Wyniszczająca susza doprowadziła do niedoboru wody w regionie, zmuszając mieszkańców do poszukiwania alternatywnych źródeł wody, niezdatnych do spożycia przez ludzi. Kenia, 2022, zdjęcie: Lucy Makori/MSF

Wiele konsekwencji zmian klimatu – powodzie, susze, gwałtowne burze – nie są nowymi problemami. Jednak kryzys klimatyczny powoduje intensyfikację tych zdarzeń, zarówno pod względem natężenia, jak i częstotliwości. Już wcześniej reagowaliśmy na skutki tych ekstremalnych zjawisk pogodowych, ale przewidujemy, że w nadchodzących latach będą się one nasilać.  

Biorąc pod uwagę wysokoemisyjny charakter naszej pracy w odpowiedzi na kryzysy na całym świecie, zmniejszenie naszego śladu węglowego wiąże się z wieloma wyzwaniami. Mimo to zdajemy sobie sprawę z naszego wkładu w spowodowane przez człowieka zakłócenia środowiska naturalnego i naszego etycznego obowiązku „po pierwsze nie szkodzić” ludziom i planecie. 

Pod koniec 2020 roku najwyższe rangą organy Lekarzy bez Granic, w tym Zarząd Międzynarodowy, podpisały Pakt Środowiskowy. Pakt jest wyrazem uznania wpływu naszych obowiązków humanitarnych na środowisko, ale jest także zobowiązaniem do dostosowania naszych działań w celu znacznego zmniejszenia naszego śladu węglowego. W 2021 roku zdecydowaliśmy, że do 2030 roku zmniejszymy nasze emisje o co najmniej 50 procent w porównaniu z poziomami z 2019 rokiem. Środki mające na celu osiągnięcie tego celu są obecnie włączone do planów strategicznych lub planów działania wszystkich głównych podmiotów Lekarzy bez Granic.