Pielęgniarka podaje dziecku wodę w placówce medycznej Lekarzy bez Granic w Tawili, w Darfurze Północnym. Sudan, 2025. Zdjęcie: MSF
© MSF
Pielęgniarka podaje dziecku wodę w placówce medycznej Lekarzy bez Granic w Tawili, w Darfurze Północnym. Sudan, 2025. Zdjęcie: MSF

Matka przyjechała do nas na wielbłądzie 

Brak dostępu do opieki medycznej, bezpiecznego miejsca, by urodzić, brak odpowiedniej opieki dla noworodków, czy też niedożywienie są powszechne w miejscach objętych konfliktem zbrojnym, jak np. Sudan czy Strefa Gazy. Kobiety w ciąży, mamy karmiące piersią i dzieci do piątego roku życia są szczególnie zagrożone. Oddajemy głos Cathy Branthwaite, pediatrce Lekarzy bez Granic, która pracowała w pogrążonym w konflikcie Sudanie. 

Kiedy przyjechałam [do Tawili, Darfur Północny, Sudan] śmiertelność wśród noworodków była ogromna. Łamało to serce. Dzieci rodziły się bez opieki przedporodowej i poporodowej. Jeśli cierpiały na infekcje, to nie było antybiotyków. Przetrwanie stanowiło ciągłą walkę. Z czasem umocniliśmy nasz oddział noworodkowy oraz opiekę okołoporodową i zaczęliśmy widzieć zmiany — większej liczbie dzieci udawało się przeżyć, więcej rodzin mogło opuścić szpital z nadzieją. 

Kilka z przypadków zostało silnie w mojej pamięci. Matka przyjechała do szpitala na wielbłądzie z dwójką przedwcześnie urodzonych bliźniaków. Podróżowała godzinami w nieubłaganym sudańskim słońcu z dziećmi, które ważyły około kilograma każde, przyciśniętymi do jej ciała. Nie wiem, jak udało im się przetrwać tę podróż. Bez inkubatora, bez wsparcia medycznego, jedyne, co ich podtrzymywało, to olbrzymia determinacja mamy i rytmiczne kroki wielbłąda pod nimi. 

Kiedy dotarli do szpitala, wiedzieliśmy, że mamy małe szanse. Nasza placówka nie jest przygotowana do opieki nad tak maleńkimi dziećmi. Ale nie mogliśmy się poddać. Zapewniliśmy antybiotyki, wsparcie w karmieniu, ciepło i ciągłą opiekę medyczną — zrobiliśmy wszystko, co mogliśmy w tej sytuacji. Dzieci powoli przybierały na wadze, stawały się silniejsze. 

Po kilku tygodniach mogły wrócić do domu. Silna i zdeterminowana matka owinęła je w tkaninę i ponownie ruszyła na wielbłądzie.  

Cały zespół zakochał się w tych bliźniakach. Patrzenie na to, jak wychodzą z placówki silne i zdrowie, było dla nas ogromnym zastrzykiem motywacji. 

Kobiety czekają przed oddziałem położniczym wspieranym przez Lekarzy bez Granic na bezpłatną konsultację medyczną. Sudan, 2025.
Kobiety czekają przed oddziałem położniczym wspieranym przez Lekarzy bez Granic na bezpłatną konsultację medyczną. Sudan, 2025.

Niedożywanie jest powszechne 

Jednym z kluczowych obszarów w mojej pracy było niedożywienie, które jest powszechne w regionie. To mój czwarty projekt z Lekarzami bez Granic i niedożywienie to rzeczywistość niemal każdego projektu pediatrycznego. Nawet jeśli się tego spodziewasz, to i tak bardzo trudno jest oglądać dzieci w takim stanie. Są poważnie chore, a wszystko to wynika z faktu, że z powodu trwającego konfliktu nie miały wystarczającej ilości jedzenia. Rodziny są zmuszone do ucieczki z domów, nie wiedzą, gdzie znajdą kolejny posiłek. Dzieci płacą najwyższą cenę. 

Założyliśmy szpitalny oddział leczenia niedożywienia dla dzieci z silnym, ostrym niedożywieniem. Mali pacjenci często są nie tylko niedożywieni, przyjeżdżają z infekcjami, malarią i innymi komplikacjami ze względu na osłabiony układ odpornościowy. 

Obok leczenia szpitalnego razem ze społecznością lokalną zaczęliśmy na masową skalę prowadzić badania dzieci pod kątem niedożywienia i dystrybuować żywność. Badaliśmy dzieci poniżej piątego roku życia i te z nich, które potrzebowały wsparcia, otrzymywały gotową do spożycia żywność terapeutyczną. 

Niesamowicie było obserwować prawdziwe postępy. Kiedy przyjechałam na miejsce, szpitalny oddział był przepełniony, a po dwóch miesiącach dystrybucji jedzenia liczba przyjęć zmalała. Widziałam poprawę sytuacji na własne oczy. To pokazuje, że nasze działania są potrzebne. 

Dziecko podczas pomiaru obwodu ramienia za pomocą taśmy MUAC. Wynik w czerwonym obszarze wskazuje na niedożywienie. Sudan, 2025.
Dziecko podczas pomiaru obwodu ramienia za pomocą taśmy MUAC. Wynik w czerwonym obszarze wskazuje na niedożywienie. Sudan, 2025.

Więcej niż pomoc medyczna 

Pewnego dnia przyjechała do nas matka z siedmiomiesięcznym dzieckiem. Dziecko było poważnie odwodnione, cierpiało na nieustanną biegunkę i wymioty. Bez natychmiastowego leczenia nie przeżyłoby nocy. Prawie niemożliwe było prowadzenie kroplówki do tak kruchego ciała. Jego żyły były niewydolne. Nie mieliśmy innego wyboru, więc wprowadziliśmy igłę bezpośrednio do szpiku kostnego, żeby podać płyny i leki. 

Przez cały czas zastanawialiśmy się, czy dziecko przeżyje. Wyglądał bardzo źle. Ale pod koniec dnia było już trochę lepiej. Walczyliśmy dalej, bacznie go obserwując. Kilka dni później stan chłopca zaczął się poprawiać, a tydzień później wrócił do normy. Dziecko opuściło szpital z matką, uśmiechnięte i pulchne, jakby nigdy nic się nie stało. 

Czasami szersza perspektywa może wydawać się przytłaczająca — dookoła jest tyle cierpienia i potrzeb. Wtedy skupiamy się na indywidualnych przypadkach, tych małych zwycięstwach. Przypominasz sobie: byliśmy tam. To dziecko otrzymało opiekę. To dziecko przeżyło. A teraz ma przed sobą przyszłość. 

W takich realiach masz mniej opcji leczenia i mniej zasobów niż gdziekolwiek indziej, ale robisz wszystko, co możesz, wykorzystujesz to, co pod ręką. Nigdy nie tracisz nadziei — po prostu idziesz dalej. Trzeba przeć naprzód, bez względu na to, jak rozpaczliwe się to wydaje. To, co na początku wydawało się beznadziejnym przypadkiem, w rzeczywistości wcale nie było beznadziejne. 

Ale rzecz w tym, że gdyby Lekarzy bez Granic tam nie było, to dziecko by nie przeżyło. Obecność Lekarzy bez Granic to coś więcej niż tylko zapewnienie pomocy medycznej. To pokazanie mieszkańcom Sudanu, że nie zostali zapomniani przez świat. Że ktoś gdzieś wciąż się o nich troszczy. W konflikcie, w którym przetrwanie jest niepewne, gdzie rodziny są rozdzielane, a przyszłość niepewna, prowadzenie funkcjonującego szpitala — w którym można uratować niedożywione dziecko, gdzie ranna osoba może uzyskać pomoc medyczną — oznacza, że ludzie wciąż mają nadzieję. 

Ta nadzieja może istnieć tylko dzięki wsparciu osób takich jak Ty. To wsparcie jest teraz potrzebne bardziej niż kiedykolwiek. 

Wpłać darowiznę, pomagaj mamom i dzieciom

Bliźniaczki Elain i Selain to pierwsze dzieci urodzone w 2023 roku na oddziale położniczym szpitala Nablus w Iraku.

Życie i zdrowie matek i dzieci jest szczególnie zagrożone

Brak dostępu do opieki medycznej, bezpiecznego miejsca, by urodzić, odpowiedniej opieki dla noworodków, czy też niedożywienie są powszechne w miejscach objętych konfliktem zbrojnym. Czytaj więcej głosów pracowniczek Lekarzy bez Granic.
Więcej
© Zdjęcie: MSF/Sabah Mohammed, położna w szpitalu Nablus

News

Palestyna

Strefa Gazy: medycyna jest niszczona [ŚWIADECTWO]

Więcej
Palestyńczycy w punkcie dystrybucji w Netzarim ryzykują życiem, aby zdobyć trochę jedzenia. Strefa Gazy, 2025
Palestyna

To nie jest pomoc. To zorganizowane zabijanie [RAPORT]

Więcej
Nigeria

Notatki z Maiduguri: relacja naszego pracownika z Nigerii

Więcej
Na oddziale intensywnej terapii noworodków w szpitalu Al Helou w północnej Gazie wiele dzieci dzieli jeden inkubator z powodu braku zaopatrzenia. Wspólne korzystanie z jednego inkubatora znacznie zwiększa ryzyko zakażenia. Układ odpornościowy noworodków, zwłaszcza wcześniaków, nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Strefa Gazy, 2025
Palestyna

Gaza nie może czekać

Więcej
Palestyna

Stanowisko Lekarzy bez Granic: UE ponownie zawiodła ludzi w Gazie  

Więcej
Palestyna

Strefa Gazy: Lekarze bez Granic obserwują bezprecedensowy wzrost niedożywienia

Więcej
Mężczyzna niesie dziecko pośród zniszczeń. Strefa Gazy, październik 2023
Palestyna

Wśród rodzin naszego personelu w Gazie niemal połowa zabitych to dzieci [BADANIE]

Więcej
30-letni Sadiq Yaqoobi jest pielęgniarzem. Podaje trzyletniemu chłopcu, Alisinie, leki na zapalenie płuc. Chłopiec będzie wymagał skierowania do szpitala na dalsze leczenie. Afganistan, 2025
afganistan

Afganistan: pomoc medyczna w najdalszych zakątkach prowincji Bamian 

Więcej
Ciężko zniszczony szpital Al Shifa w mieście Gaza. Strefa Gazy, luty 2025
Palestyna

Strefa Gazy: rodzina pracowników Lekarzy bez Granic ranna

Więcej
Palestyna

Strefa Gazy: pracownik Lekarzy bez Granic zabity 3 lipca

Więcej
W Katsinie, w Nigerii, zespoły Lekarzy bez Granic prowadzą sesje o niedożywieniu. Niedożywienie prowadzi m.in. do zahamowania rozwoju kognitywnego dzieci. Zabawa zapewnia dziecku stymulację i wspiera w uczeniu się. Nigeria, 2025, zdjęcie: Zoe Bennell/MSF

Siła zabawy: pięć okoliczności, w których zabawa zmienia życie dzieci

Więcej
Hanan gotuje na otwartym ogniu. To jedyny sposób, aby wyżywić rodzinę. Strefa Gazy, 2025
Palestyna

Strefa Gazy: list otwarty Lekarzy bez Granic do przywódców UE

Więcej
29-letnia Beatrice pochodzi z Sierra Leone. Przyjechała do Libanu w 2022 roku, by znaleźć pracę i wesprzeć swoją matkę i dwójkę dzieci. Mieszka z trzema innymi migrantkami na południowych przedmieściach Bejrutu. Cztery miesiące temu złamała obie kostki, próbując uchronić się przed izraelskim nalotem. Liban, 2025
Liban

Uwięzione i wykorzystywane: migrantki w Libanie 

Więcej
Palestyna

Dziesiątki Palestyńczyków zabitych w punktach dystrybucji żywności

Więcej
Zniszczone ulice i budynki w mieście Bajt Lahija na północy Gazy. Strefa Gazy, luty 2025
Palestyna

Oświadczenie na temat dystrybucji pomocy humanitarnej w Strefie Gazy

Więcej
Personel Lekarzy bez Granic rozmawia z bliską osobą pacjenta i tłumaczy jego stan zdrowia. Sudan Południowy, 2024
Sudan Południowy

Gdy liczy się każda minuta: pierwsze 72 godziny epidemii 

Więcej