Sudan: zawieszenie działalności kluczowego szpitala w Chartumie

Lekarze bez Granic stanowczo potępiają trwające brutalne ataki na pacjentów i personel szpitala Bashair, znajdującego się na obszarze kontrolowanym przez RSF (Siły Szybkiego Wsparcia) w Chartumie.

Pomimo angażowania stron w ustabilizowanie sytuacji, ataki były kontynuowane w ostatnich miesiącach. W związku z tym Lekarze bez Granic podjęli bardzo trudną decyzję o zawieszeniu wszelkiej działalności medycznej w szpitalu.  

Przytłaczające potrzeby medyczne

W ciągu 20 miesięcy, gdy zespoły Lekarzy bez Granic współpracowały z personelem szpitala i wolontariuszami, w szpitalu Bashair wielokrotnie dochodziło do incydentów, w których uzbrojeni bojownicy wchodzili do placówki z bronią i grozili personelowi medycznemu, często domagając się leczenia bojowników przed innymi pacjentami. 11 listopada 2024 r. pacjent został postrzelony i zabity wewnątrz szpitala. 18 grudnia napastnicy strzelali z broni na oddziale ratunkowym, bezpośrednio grożąc personelowi medycznemu. W jednym z wcześniejszych incydentów strzelano w stronę budynku szpitala, kule przedostały się na teren placówki, a jedna osoba została ranna.  

– Cierpienie, którego jesteśmy świadkami w Chartumie, jest ogromne. Skrajna przemoc jest tu codziennością. Niedobory i blokady dostaw żywności i pomocy humanitarnej sprawiają, że ludzie walczą o przetrwanie. Potrzeby medyczne są przytłaczające. Obrażenia są często przerażające. Incydenty z masowymi ofiarami stały się niemal rutyną – mówi Claire San Filippo, koordynatorka ds. działań natychmiastowych Lekarzy bez Granic. – Nasz zespół, personel szpitala i wolontariusze pracowali niestrudzenie w bardzo trudnych warunkach, aby zapewnić opiekę medyczną. Ale bez zapewnienia bezpiecznych warunków nie możemy kontynuować działań w sytuacji, gdy życie naszego personelu i pacjentów jest stale zagrożone.  

Wzrost przypadków pediatrycznych

Szpital Bashair jest jednym z ostatnich funkcjonujących szpitali w południowym Chartumie, oferującym bezpłatną opiekę medyczną. Od końca września, wraz z eskalacją walk, szpital odnotował wzrost liczby osób przybywających z urazami powstałymi w wyniku przemocy. Czasami do szpitala trafiały dziesiątki osób jednocześnie po ostrzale lub nalotach na dzielnice mieszkalne i bazary. W niedzielę 5 stycznia 2025 r. 50 osób zostało przywiezionych na pogotowie – 12 z nich już nie żyło – po nalocie powietrznym kilometr od szpitala.  

Jednocześnie zespoły Lekarzy bez Granic odnotowały wzrost liczby przypadków pediatrycznych i położniczych, ponieważ inne placówki ochrony zdrowia zostały zamknięte lub ograniczyły swoje usługi. Zespoły reagowały również na epidemie cholery, malarii i dengi oraz obserwowały niepokojąco wysokie wskaźniki poziomu niedożywienia. 

Przeczytaj o szpitalu Bashair

Sudan: zespół chirurgiczny leczy rannych

Blokady dostaw

Szpital już wcześniej borykał się z poważnymi trudnościami. W październiku 2023 r. wszystkie operacje zostały tymczasowo zawieszone po zablokowaniu dostaw chirurgicznych przez Siły Zbroje Sudanu. Transport materiałów medycznych i przemieszczanie się personelu z Port Sudan są obecnie zablokowane od ponad roku. Lekarze bez Granic musieli wcześniej zawiesić działalność medyczną w pobliskim Szpitalu Tureckim w lipcu ubiegłego roku w wyniku ciągłych gróźb i przemocy wobec personelu.  

– Zaprzestanie ratującej życie pomocy medycznej w tym szpitalu jest druzgocące, szczególnie w obliczu tak wielkich i wciąż rosnących potrzeb. Za każdym razem, gdy organizacja jest zmuszona do zawieszenia działalności, pacjenci mają coraz mniejszy dostęp do opieki medycznej, której tak bardzo potrzebują – tłumaczy San Filippo. – Szpitale muszą być miejscami, w których ludzie mogą szukać opieki zdrowotnej bez narażania życia i gdzie lekarze mogą bezpiecznie tę opiekę zapewniać. 

25 585 pacjentów

Zespół Lekarzy bez Granic po raz pierwszy dołączył do wolontariuszy i personelu medycznego po ponownym otwarciu szpitala Bashair w maju 2023 r., niedługo po rozpoczęciu wojny. Między majem 2023 r. a grudniem 2024 r. w szpitalu leczono 25 585 pacjentów na izbie przyjęć, z czego ponad 9 000 z ranami odniesionymi w następstwie przemocy. W tym samym okresie zespół wykonał 3 700 zabiegów chirurgicznych, w zdecydowanej większości lecząc urazy związane z wybuchami i ostrzałem. Przyjął także prawie 3 800 porodów, w tym przeprowadził 850 cesarskich cięciach. Lekarze bez Granic nadal pracują w 11 stanach Sudanu, w tym w mieście Omdurman w stanie Chartum. Organizacja ma nadzieję, że warunki pozwolą im wrócić do szpitala Bashair w przyszłości i wznowić działalność medyczną.