© Zdjęcie: Adrienne Surprenant/MYOP
Lekarka i ukraiński student medycyny przyjmują 35-letnią Elenę i jej 6-letniego syna w klinice mobilnej Lekarzy bez Granic w metrze w Charkowie. Ukraina, 2022

Ukraina

Wojna w Ukrainie: działania Lekarzy bez Granic

Zaktualizowano: 1.03.2023

Wojna na wschodzie Ukrainy toczy się od 2014 roku. Ludzie żyjący blisko linii frontu już od dziewięciu lat mierzą się z utrudnionym dostępem do opieki medycznej.  

Pod koniec lutego 2022 roku, po trwającym od ośmiu lat konflikcie w obwodach donieckim i ługańskim, siły rosyjskie zaatakowały wiele miejsc na terenie całej Ukrainy. Doprowadziło to do wybuchu wojny na pełną skalę.   

W odpowiedzi na eskalację konfliktu i rosnące potrzeby humanitarne Lekarze bez Granic zwiększyli skalę działań w Ukrainie.    

Zespoły Lekarzy bez Granic prowadzą działania na wschodzie (np. Pokrowsk, Dniepr), południu (np. Odessa, Zaporoże, Chersoń), zachodzie (np. Lwów, Iwano-Frankiwsk), północnym wschodzie (Charków), północnym zachodzie (Żytomierz) i w środkowej Ukrainie (np. Kijów, Winnica). 

Nasza mapa działań i obecność zależą od potrzeb mieszkańców oraz kwestii bezpieczeństwa i reagowania na zmieniający się kontekst w tym konflikcie.

Nasze zespoły składają się z prawie 800 osób, z czego większość stanowią pracownicy zatrudnieni lokalnie.  

Zespoły Lekarzy bez Granic w Ukrainie przekazują niezbędne zaopatrzenie placówkom medycznym, robią szkolenia, prowadzą kliniki mobilne, zapewniają leki, opiekę fizjoterapeutyczną i z zakresu zdrowia psychicznego, ewakuują pacjentów i rannych pociągiem medycznym. 

Mapa działań Lekarzy bez Granic w Ukrainie (stan na 20.12.2022). 

Wpłać darowiznę na działania Lekarzy bez Granic

Ratujemy zdrowie i życie w ponad 70 krajach na świecie, w tym w Ukrainie. Wpłać teraz i wesprzyj nasze działania. Dziękujemy!

Działania Lekarzy bez Granic w Ukrainie w liczbach

  • Pracuje z nami prawie

    800 osób
    na miejscu, w tym ok. 670 osób zatrudnionych lokalnie 

  • Ewakuowaliśmy ponad

    2700 
    pacjentów pociągiem do szpitali oddalonych od linii walk

  • Po raz pierwszy w

    1999 roku 
    prowadziliśmy działania w Ukrainie

Konsekwencje wojny

Brutalna wojna nadal przynosi ofiary śmiertelne, rannych i przesiedlenia. Na wschodzie i południu kraju regularnie dochodzi do ostrzału i walk, co niebywale utrudnia życie na tych obszarach.  

Pięć milionów ludzi zostało zmuszonych do przesiedlenia się. Z kolei tysiące osób, z których większość to osoby starsze lub z niepełnosprawnościami, nadal mieszka w pobliżu linii frontu. Wiele z nich mieszka w warunkach bez światła, ogrzewania, czystej wody, żywności i leków.  

Nasilające się od października 2022 roku rosyjskie ataki rakietowe na krytyczną infrastrukturę energetyczną w całej Ukrainie zagrażają życiu cywilów. Ataki te powodują przerwy w dostawie prądu i czystej wody w milionach domów i placówek medycznych.  

Wojna utrudniła dostęp do opieki zdrowotnej i spowodowała zwiększenie potrzeb humanitarnych i medycznych. 

Pisaliśmy o Ukrainie [GALERIA TEKSTÓW]

Jakie działania prowadzimy w Ukrainie?

Ewakuacja pociągiem medycznym

Pociąg medyczny Lekarzy bez Granic, Ukraina, 2022.
Pociąg medyczny Lekarzy bez Granic

Pociąg medyczny służy do ewakuacji pacjentów i rannych z przeciążonych szpitali, położonych blisko linii frontu, do placówek w centralnej i zachodniej części kraju.  

Pociąg powstał we współpracy z Kolejami Ukraińskimi. Na pokładzie posiadamy oddział szpitalny i oddział intensywnej terapii, wagony do produkcji prądu i tlenu oraz miejsce dla rodziny i bliskich pacjentów.  

Od marca 2022 roku do lutego 2023 roku nasze zespoły ewakuowały w sumie ponad 2700 pacjentów podczas 90 tras.  

Kliniki mobilne

Kliniki mobilne pozwalają nam na bieżąco reagować na potrzeby i skutecznie docierać do osób pozbawionych dostępu do opieki medycznej na przykład z powodu walk czy przesiedlenia. Nasze zespoły docierają w ten sposób do tymczasowych schronisk dla osób wewnętrznie przesiedlonych czy do wiosek położonych blisko linii frontu.  

W naszych klinikach mobilnych zapewniamy podstawową opiekę medyczną, leki i opiekę psychologiczną. Zapewniamy także leki i wsparcie osobom z chorobami przewlekłymi. Czasem oferujemy pomoc rzeczową – wodę, żywność, powerbanki.  

W skład naszych zespołów w klinikach mobilnych wchodzi też pracownik bądź pracowniczka społeczna.  

Klinika mobilna Lekarzy bez Granic zapewnia pomoc medyczną i pierwszą pomoc psychologiczną po ataku na budynek mieszkalny w Dnieprze, w którym zginęło około 40 osób. Ukraina, 2022, zdjęcie: MSF/Ehab Zawati

Szkolenia

Przeprowadzamy szkolenia dla personelu medycznego z postępowania w sytuacji napływu dużej liczby rannych. Triaż medyczny, o którym opowiadamy na szkoleniach, pomaga w takich sytuacjach skuteczniej ratować życie ludzkie. Ta metoda polega na szybkiej decyzji dotyczącej stanu pacjentów i podziale na tych, którzy są w najcięższym stanie i muszą być leczeni natychmiast, oraz pacjentów w mniej poważnym stanie, którzy mogą poczekać nieco dłużej. 

Takie szkolenia odbyły się m.in. w szpitalach w Berehowie, Białej Cerkwi, Dnieprze, Charkowie, Kijowie, Lwowie, Mukaczewie, Odessie, Orichiwie, Winnicy, Zaporożu i Żytomierzu.  

W niektórych zespołach szkoleniowych Lekarzy bez Granic znaleźli się doświadczeni chirurdzy zajmujący się urazami wojennymi, którzy przeprowadzili dodatkowe praktyczne szkolenie z technik chirurgicznych usuwania pocisków i odłamków oraz oczyszczania ran. 

Prowadzimy także szkolenia z pierwszej pomocy psychologicznej i zdrowia psychicznego.  

Zespół Lekarzy bez Granic prowadzi szkolenie z postępowania w sytuacji napływu dużej liczby rannych w szpitalu we Lwowie. Ukraina, 2022, zdjęcie: Peter Bräunig

Zaopatrzenie

Nasze zespoły zapewniają niezbędne zaopatrzenie i sprzęt medyczny placówkom medycznym. Wyposażamy również szpitale w tzw. zestawy autonomiczne, w skład których wchodzą panele słoneczne, generatory i zapasy wody. Ma to umożliwić kontynuowanie działalności nawet przez tydzień, jeśli dojdzie do przerwania dostaw prądu lub wody.  

Opieka fizjoterapeutyczna  

W Kijowie i Winnicy zapewniliśmy opiekę fizjoterapeutyczną oraz szkolenia dla personelu medycznego. Potrzeby opieki pooperacyjnej są ogromne. Dużej liczbie pacjentów grożą długofalowe problemy z poruszaniem się, jeśli nie otrzymają odpowiedniej opieki. 

Fizjoterapeuta Lekarzy bez Granic Ahmad Alrosan prowadzi zajęcia z pacjentem po operacji. Ukraina, 2022, zdjęcie: Hussein Amri/MSF

Czytaj więcej

Wejście do wspieranego przez Lekarzy bez Granic szpitala w Al-Dżunajnie. Szpital został zrabowany pod koniec kwietnia. Sudan, 2023

Sudan: kiedy konflikt dotarł do miasta [ŚWIADECTWO]

Wspierany przez Lekarzy bez Granic szpital w miescie Al-Faszir w prowincji Darfur Północny. Sudan, 19 kwietnia 2023

Sudan: planujemy zwiększenie skali działania

Schron, w piwnicy domu gościnnego, w którym przebywali pracownicy Lekarzy bez Granic. Chartum, Sudan, 2023

Usłyszałam pierwsze strzały w Chartumie [ŚWIADECTWO]

Widok na oddział szpitala Nilefa Nilefa Kiji w Maiduguri, stan Borno, Nigeria.

Kiedy do szpitala trafia niedożywione dziecko [ŚWIADECTWO LEKARZA]