Małgorzata Foryt, fizjoterapeutka lekarzy bez Granic, pracowała w Ukrainie z osobami rannymi w wyniku działań wojennych. Ukraina, 2023
© MSF
Małgorzata Foryt, fizjoterapeutka lekarzy bez Granic, pracowała w Ukrainie z osobami rannymi w wyniku działań wojennych. Ukraina, 2023

Ukraina: droga do zdrowia po urazach wojennych [ŚWIADECTWO]

Małgorzata Foryt, fizjoterapeutka Lekarzy bez Granic, opowiada o swojej pracy w Ukrainie. 

Spędziłam pięć miesięcy w Ukrainie. Wcześniej, w 2022 roku, pracowałam z Lekarzami bez Granic przez kilka miesięcy w Sudanie.  

Nie byłam pewna, czego spodziewać się po projekcie w Ukrainie. Byłam jednak w zachodniej części kraju, gdzie sytuacja jest o wiele spokojniejsza niż na wschodzie. Oczywiście regularnie słychać alarmy przeciwlotnicze w całym mieście, ale szybko stały się po prostu kolejnym elementem mojego dnia. Byłam zaskoczona, jak łatwo człowiek może się przyzwyczaić.  

Sygnał od ukraińskich szpitali

Ludzie często emocjonalnie reagowali na to, że jestem z Polski. Jeden pacjent opowiedział mi, że pomógł swojej córce i wnuczce dostać się do Polski. Zatrzymały się w miejscowości dosłownie kilka kilometrów od mojego rodzinnego miasteczka. 

Małgorzata Foryt, fizjoterapeutka lekarzy bez Granic, pracowała w Ukrainie z osobami rannymi w wyniku działań wojennych. Ukraina, 2023
Małgorzata Foryt, fizjoterapeutka Lekarzy bez Granic, pracowała w Ukrainie z osobami rannymi w wyniku działań wojennych. Ukraina, 2023

Jestem fizjoterapeutką i w projekcie odpowiadałam za prowadzenie działań wspierających rozwój i ulepszenie pracy lokalnych fizjoterapeutów.  

Na początku dostaliśmy sygnał od ukraińskich szpitali, że istnieje potrzeba wsparcia w obszarze fizjoterapii. Rehabilitacja jest obecna w Ukrainie od długiego czasu, ale znana i przeprowadzana bardziej pod postacią np. elektroterapii. Fizjoterapia ruchowa to temat relatywnie świeży. A przede wszystkim fizjoterapeuci i fizjoterapeutki w Ukrainie nie mają dużego doświadczenia w pracy z pacjentami po urazach wojennych. Mam na myśli amputacje, złamania (w tym złamania otwarte) po postrzałach, po urazach odłamkami i z urazami towarzyszącymi. Właściwie to nawet nie są klasyczne złamania, a przynajmniej nie takie, o jakich najczęściej uczymy się na studiach. Są bardziej złożone i bardzo często z zakażeniem w ranach.  

Doświadczenie Lekarzy bez Granic

Jeśli rehabilitacja rozpocznie się za późno lub w ogóle jej nie będzie, osoby z tak ciężkimi urazami mają mniejsze szanse na odzyskanie możliwie pełnej sprawności fizycznej. Przez to mogą mieć na trwałe pewien stopień niepełnosprawności ruchowej. 

Fizjoterapia po urazach wojennych to obszar, w którym Lekarze bez Granic maja ogromne doświadczenie ze względu na wiele dekad pracy w sytuacjach konfliktów. Oceniliśmy, że możemy w rzeczywisty sposób pomóc. 

Najpierw prowadziłam rozpoznanie potrzeb w Kropywnyckim. Potem dzieliłam swój czas między szpitalami w dwóch miastach w zachodniej części kraju, Użhorodzie i Iwano-Frankiwsku. Pacjenci, którzy wymagają bardzie złożonej i długotrwałej opieki, często są przewożeni ze wschodu kraju, aby oddalić się od walk i linii frontu. 

Potrzeby na miejscu

Czy potrzeby na miejscu są duże? Widziałam całe oddziały pacjentów z ciężkimi urazami, którzy potrzebowali pomocy z zakresu fizjoterapii.  

Starałam się zapewnić wsparcie dla lokalnej opieki medycznej, żeby nowe metody fizjoterapii były naprawdę dostępne dla fizjoterapeutów, którzy pracują z pacjentami. Ważne jest też, aby lekarze i lekarki byli poinformowani, dzięki czemu będą mogli w odpowiednim momencie wprowadzać fizjoterapię do planu leczenia pacjentów. 

Udało nam się przekazać najbardziej podstawowy, ale i najpotrzebniejszy sprzęt fizjoterapeutyczny do szpitali w Użhorodzie. Wiele szpitali otworzyło oddziały rehabilitacji dopiero po eskalacji konfliktu, dlatego nie posiadali niezbędnego sprzętu.  

Szkolenia – coś, co zostaje

Prowadziłam również szkolenia. Chciałam, żeby były bardzo praktyczne, więc wspólnie przyglądaliśmy się po prostu poszczególnym przypadkom. Zastanawialiśmy się, jaki plan, począwszy od pierwszej wizyty, jest potrzebny u konkretnego pacjenta. Albo na czym powinniśmy się skupić, jeśli ktoś ma wiele urazów. Pracowałam z osobami, które miały wykształcenie uniwersyteckie. Mogłam ominąć elementy z zakresu anatomii i fizjologii ciała, a w zamian skupić się konkretnie na aspekcie urazów wojennych.  

Bardzo doceniam ten aspekt swojej pracy. Lubię myśleć, że to, czym podzieliłam się w trakcie takich warsztatów, zostaje na miejscu i pomoże wielu pacjentom w przyszłości. 

News

Hanan gotuje na otwartym ogniu. To jedyny sposób, aby wyżywić rodzinę. Strefa Gazy, 2025
Palestyna

Strefa Gazy: list otwarty Lekarzy bez Granic do przywódców UE

Więcej
29-letnia Beatrice pochodzi z Sierra Leone. Przyjechała do Libanu w 2022 roku, by znaleźć pracę i wesprzeć swoją matkę i dwójkę dzieci. Mieszka z trzema innymi migrantkami na południowych przedmieściach Bejrutu. Cztery miesiące temu złamała obie kostki, próbując uchronić się przed izraelskim nalotem. Liban, 2025
Liban

Uwięzione i wykorzystywane: migrantki w Libanie 

Więcej
Palestyna

Dziesiątki Palestyńczyków zabitych w punktach dystrybucji żywności

Więcej
Zniszczone ulice i budynki w mieście Bajt Lahija na północy Gazy. Strefa Gazy, luty 2025
Palestyna

Oświadczenie na temat dystrybucji pomocy humanitarnej w Strefie Gazy

Więcej
Personel Lekarzy bez Granic rozmawia z bliską osobą pacjenta i tłumaczy jego stan zdrowia. Sudan Południowy, 2024
Sudan Południowy

Gdy liczy się każda minuta: pierwsze 72 godziny epidemii 

Więcej
Pielęgniarka podaje dziecku wodę w placówce medycznej Lekarzy bez Granic w Tawili, w Darfurze Północnym. Sudan, 2025. Zdjęcie: MSF
sudan

Matka przyjechała do nas na wielbłądzie 

Więcej
Bangladesz

Ponad 100 dni od cięć USAID: chaos, zamieszanie, katastrofa dla ludzi dotkniętych kryzysami

Więcej
Pielęgniarz Lekarzy bez Granic zakłada opatrunek 4-letniej Sham w naszej przychodni w mieście Gaza. Sham doznała oparzeń, gdy jej dom został zbombardowany. Strefa Gazy, 2024
Palestyna

Pacjenci z oparzeniami skazani na ból

Więcej
Widok na magazyn Lekarzy bez Granic w Dżubie. Sudan Południowy, 2022
Sudan Południowy

Lekarze bez Granic potępiają zbombardowanie szpitala w Old Fangak

Więcej
Demokratyczna Republika Konga

DRK: kolejny pracownik zastrzelony w Masisi – Lekarze bez Granic wzywają do zaprzestania przemocy

Więcej
wojna w Sudanie
sudan

Sudan: ponad połowa ludności potrzebuje pomocy humanitarnej

Więcej
Promotorka zdrowotna Lekarzy bez Granic rozmawia z kobietami w trakcie konsultacji w ośrodku organizacji na wyspie Lesbos. Grecja, 2022

Pomagamy, choć mniej chętnie. Zwłaszcza uchodźcom i migrantom

Więcej
Pielęgniarka Anastasia Prudnikova monitoruje ranną pacjentkę w pociągu medycznym Lekarzy bez Granic. W trakcie wojny wielu pacjentów zostało ewakuowanych z miejsc w pobliżu linii frontu do centralnej i zachodniej części kraju. Ukraina, 2022

Kobiety wspierają kobiety, mężczyźni oddają krew [Barometr Humanitarny]

Więcej
Senka Stojanović podczas pracy jako chirurg w Jemenie, 2016 rok
Bangladesz

Senka Stojanović: zagrożenie mogło nadejść w każdej chwili

Więcej
Gruźlica u dzieci

Międzynarodowy Dzień Gruźlicy: czy grozi nam regres w walce z chorobą?

Więcej
Walki i przemoc wybuchły w Chartumie w połowie kwietnia. Sudan, 2023
sudan

Lekarze bez Granic przed Radą Bezpieczeństwa ONZ: Wojna w Sudanie to wojna przeciwko ludziom

Więcej