25-letnia Aliyah urodziła się i dorastała na starym mieście Hebronu. W 2015 r. izraelska armia uznała jej sąsiedztwo za "zamkniętą strefę wojskową". Od tego czasu tylko zarejestrowani mieszkańcy mogą wjeżdżać na jej teren. Kiedy wyszła za mąż, wyjechała i obecnie mieszka poza tym obszarem, podczas gdy reszta jej rodziny tam pozostała.
© Laora Vigourt/MSF
25-letnia Aliyah urodziła się i dorastała na starym mieście Hebronu. W 2015 r. izraelska armia uznała jej sąsiedztwo za "zamkniętą strefę wojskową".

Hebron: przemoc, wysiedlenia i strach

Rośnie liczba zabitych i rannych na Zachodnim Brzegu. Pogarsza się zdrowie i stan psychiczny poddanej represjom ludności.  

W cieniu tragicznej dla ludności cywilnej wojny w Strefie Gazy eskaluje również przemoc wobec Palestyńczyków i Palestynek mieszkających na Zachodnim Brzegu. Represje wobec ludności obejmują przymusowe eksmisje, wyburzenia domów i wysiedlenia, przeszukania i aresztowania, ograniczenia w poruszaniu się oraz zastraszanie i przemoc ze strony izraelskich osadników wspieranych przez izraelskich żołnierzy. W wyniku tych działań, od 7 października 2023 roku do 2 stycznia 2024 na Zachodnim Brzegu i we Wschodniej Jerozolimie zginęło już ponad 300 osób, a blisko 4 000 zostało rannych. Ponad 1700* osób zostało przymusowo przesiedlonych. Wśród nich prawie połowę stanowią dzieci.  

 – Sytuacja jest tu zła od lat. Izraelscy żołnierze przeszukują i demolują nasze domy dzień i noc, aresztują ludzi bez żadnego ostrzeżenia. Od 7 października jest znacznie gorzej, nie ma litości. Ludzie w mojej społeczności żyją w ciągłym strachu – mówi Alma**, Palestynka z Hebronu, największego palestyńskiego miasta na Zachodnim Brzegu Jordanu. Jej mieszkanie zostało niedawno zniszczone przez izraelskich żołnierzy.  

Nie mogę porównać dzisiejszego poziomu intensywności [represji] do tego sprzed [wojny]. To tak, jakby izraelscy osadnicy i armia nie mieli żadnych ograniczeń – mówi Aliyah**, Palestynka z Tel Rumeidy. – Jestem w ciąży, a dziś rano żołnierze poprosili mnie o trzykrotne przejście przez urządzenie rentgenowskie [na punkcie kontrolnym]. Prosiłam, żebym nie przechodziła, dla bezpieczeństwa mojego dziecka, ale nie słuchali – jakby nawet nie wierzyli, że jestem w ciąży – mówi Aliyah.  

Hebron jak więzienie

ycie mieszkańcom Zachodniego Brzegu utrudniają kontrole i ograniczenia w przemieszczaniu się. Szczególnie w Hebronie, w obszarze znanym jako H2. Działa w nim 21 stałych punktów kontrolnych, otwartych obecnie jedynie przez godzinę rano i godzinę wieczorem, i w nie każdy dzień tygodnia. W efekcie wielu mieszkańców jest niemal uwięzionych w swoich domach. Restrykcje te drastycznie ograniczają też dostęp do pomocy medycznej. 

– W październiku, ze względu na poważne ograniczenia w przemieszczaniu się i ryzyko przemocy wobec pacjentów, jak i personelu medycznego, zaobserwowaliśmy 78-procentowy spadek liczby konsultacji medycznych przeprowadzonych przez nasz zespół, w porównaniu z poprzednim miesiącem – mówi Simona Onidi, koordynatorka projektu Lekarzy bez Granic w Hebronie.  

W obszarze H2 w Hebronie znajduje się tylko jedna placówka medyczna prowadzona przez palestyńskie Ministerstwo Zdrowia dla pacjentów z ostrymi i przewlekłymi schorzeniami. Od 7 października pracownicy Ministerstwa Zdrowia nie mają dostępu do tego obszaru, ludzie pozostają więc bez opieki zdrowotnej. Obecnie żadna inna organizacja poza Lekarzami bez Granic nie może działać na tym obszarze.  

Represje w Masafer Jatta

Od 7 października nasiliły się również represje wobec mieszkańców osad palestyńskich w Masafer Jatta. Eksmisje, wyburzenia domów i ograniczenia w przemieszczaniu się również tam drastycznie utrudniają ludziom dostęp do opieki zdrowotnej.  

W odpowiedzi na tę sytuację od listopada mobilne kliniki Lekarzy bez Granic rozszerzyły swoją działalność i docierają również do odległych wiosek w tym górzystym, pustynnym terenie. W listopadzie i grudniu 2023 roku personel mobilnych klinik Lekarzy bez Granic przeprowadził ponad 1900 konsultacji medycznych w 10 lokalizacjach. 

Wraz ze wzrostem liczby punktów kontrolnych i godzin policyjnych, dostęp do placówek medycznych stał się bardzo trudny – mówi Juan Pablo Nahuel Sanchez, referent medyczny projektu Lekarzy bez Granic w Hebronie. – Spotykamy pacjentów, którzy nie widzieli lekarza od tygodni lub miesięcy. Najczęstszymi schorzeniami są infekcje dróg oddechowych i choroby przewlekłe. Leki są drogie, ale bez ubezpieczenia zdrowotnego pacjenci nie mają jak za nie zapłacić.

Trauma dorosłych i dzieci

Lekarze bez Granic obserwują wyraźne pogorszenie stanu zdrowia psychicznego ludzi. Dlatego – prócz podstawowych konsultacji medycznych personel organizacji prowadzi wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego, w tym pierwszą pomoc psychologiczną, doradztwo i psychoterapię. 

Uderzające jest to, że leczymy nie tylko zaburzenia stresu pourazowego, ale także ciągłą traumę. Osoby codziennie doświadczają ciągłego narażenia na traumatyczne wydarzenia, co utrudnia znalezienie ulgi – mówi psycholog Lekarzy bez Granic. 

Pogorszenie stanu zdrowia psychicznego dotyczy nie tylko na tych, którzy są w stanie zrozumieć zakres i wpływ przemocy spowodowanej okupacją. Nawet niemowlęta i małe dzieci wykazują objawy lęku, takie jak moczenie nocne czy koszmarne sny. 

– To łamie mi serce, że wychowuję dzieci w takim środowisku – mówi Aliyah. – Wiesz, co moja córka powiedziała mi pewnego dnia? „Mamo, tak się boję” – a ma dopiero dwa lata. 

***

*Dane za OCHA (Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej), za okres od 7 października 2023 do 2 stycznia 2024. 

**Imiona osób, z którymi przeprowadzono wywiady, zostały zmienione ze względów bezpieczeństwa. 

Lekarze bez granic NA ZACHODNIM BRZEGU

Lekarze bez Granic są obecni na Zachodnim Brzegu Jordanu od 1988 roku. Dziś organizacja prowadzi działalność w Hebronie, Nablusie i Dżeninie. Zespoły Lekarzy bez Granic prowadzą programy wsparcia zdrowia psychicznego, zapewniają pomoc medyczną i podstawową opiekę zdrowotną za pośrednictwem mobilnych klinik. Prowadzą szkolenia dla placówek opieki zdrowotnej i szpitali w zakresie działania w sytuacji masowych wypadków, szybkiego reagowania i triażu pacjentów. 

Oprócz rozszerzenia działalności medycznej, od 7 października nasz zespół zintensyfikował działania edukacyjne oraz dystrybucję artykułów pomocowych, zestawów higienicznych i paczek żywnościowych dla wewnętrznie przesiedlonych mieszkańców Strefy Gazy oraz mieszkańców Zachodniego Brzegu Jordanu dotkniętych przemocą i przymusowymi wysiedleniami.

News

Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024
Polska

Konsekwencje przemocy na granicy polsko-białoruskiej [RAPORT]

Więcej
Monika Ślósarska, koordynatorka projektu Lekarzy bez Granic. Mjanma, 2022
Bangladesz

Monika Ślósarska: najważniejsze to skupić się na tym, co możemy zrobić

Więcej
Palestyna

Lekarze bez Granic opłakują śmierć dziewiątego pracownika w Gazie 

Więcej
Dzieci bawią się na gruzach niedaleko przychodni Lekarzy bez Granic w mieście Gaza. Strefa Gazy, 2024

Strefa Gazy: Lekarze bez Granic o tymczasowym zawieszeniu broni

Więcej
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Polska: oświadczenie Lekarzy bez Granic

Więcej
Zespół Lekarzy bez Granic i wolontariusze próbują uruchomić ponownie szpital, korzystając z dostępnych materiałów. Sudan, 2023

Sudan: zawieszenie działalności kluczowego szpitala w Chartumie

Więcej
Ludzie z obwodu donieckiego odpoczywają w ośrodku przejściowym w Pawłohradzie. Ukraina, 2024

Ukraina: pomoc dla uciekających z miasta Kurachowe  

Więcej
Pielęgniarka pracuje w placówce w Siguiri w Gwinei podczas największej od 30 lat epidemii błonicy w tym kraju. Gwinea, grudzień 2023

Nasze działania w 2024 roku [GALERIA ZDJĘĆ]

Więcej
Pozbawiona dostępu do gazu kuchennego, Yasmin jest zmuszona do korzystania z plastiku jako rozpałki i gotowania nad otwartym ogniem, aby wykarmić rodzinę. Strefa Gazy, 2024

Izrael zniszczył warunki do życia w Strefie Gazy [RAPORT] 

Więcej
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Polska: zawieszenie prawa do azylu będzie miało śmiertelne konsekwencje

Więcej
Lekarze bez Granic prowadzili działania poszukiwawczo-ratunkowe na statku Geo Barents od czerwca 2021 roku. W grudniu 2024 roku ogłosili wstrzymanie tych działań. Morze Śródziemne, 2024

Morze Śródziemne: statek Geo Barents kończy działania

Więcej
Lekarze bez Granic wspierają opiekę pediatryczną w szpitale w Heracie. Afganistan, 2024
afganistan

Afganistan: wykluczanie kobiet z instytucji medycznych zagraża opiece medycznej

Więcej
Pracownik Lekarzy bez Granic zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem gruźlicy. Libia, 2022

Polska: program pilotażowy wzorem do zmian leczenia gruźlicy

Więcej
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Polska: wysłuchanie obywatelskie w sprawie Strategii Migracyjnej

Więcej
Ibrahim ma siedem miesięcy, urodził się podczas wojny. Ma poważną chorobę dróg oddechowych. Strefa Gazy, 2024

Strefa Gazy: warunki życia zagrażają dzieciom 

Więcej
Akcja poszukiwania rannych po bombardowniu północnej Gazy

Gdzie jest dr Obeid? 

Więcej
Zniszczenia w Gazie, 2023.

Strefa Gazy: Co robimy, patrząc na tragedię  

Draginjia Nadaždin, dyrektorka polskiego biura Lekarzy bez Granic, o pomocy w Strefie Gazy. „Boimy się zapadającego zmroku”. To proste zdanie, wypowiedziane przez tłumaczkę Lekarzy bez Granic ze Strefy Gazy, przychodzi do mnie co wieczór.    Israa, bo tak ma na imię, schroniła się z rodziną, obecnie nie pracuje. Ale część pracowników i pracowniczek Lekarzy bez Granic…
© Mohammed Baba