Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024
© Jakub Jasiukiewicz/MSF
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Konsekwencje przemocy na granicy polsko-białoruskiej [RAPORT]

Od 2021 roku zmiany legislacyjne w Polsce coraz bardziej naruszają prawa osób ubiegających się o azyl, czego kulminacją jest propozycja zawieszania prawa do ubiegania się o azyl dla niektórych grup. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic są świadkami stałego wzrostu militaryzacji i przemocy stosowanej wobec osób poszukujących bezpieczeństwa w Polsce.

4 lutego Lekarze bez Granic zabiorą głos w polskim parlamencie, przedstawiając to, czego personel medyczny był świadkiem w ciągu ponad dwóch lat na granicy. Lekarze bez Granic wzywają Polskę i wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej do pilnej zmiany kursu: do ochrony prawa do ubiegania się o azyl terytorialny i zaprzestania narażania życia ludzi szukających schronienia w UE. Zbyt długo ustawodawstwo przekładało się na przemoc fizyczną wobec bezbronnych osób poszukujących bezpieczeństwa.

Przemoc na granicy: dwa lata doświadczeń Lekarzy bez Granic

Od listopada 2022 roku do listopada 2024 roku Lekarze bez Granic leczyli 442 osoby uwięzione w puszczy na granicy polsko-białoruskiej. Około 50 procent z nich cierpiało z powodu urazów fizycznych związanych z przemocą. Ich obrażenia były spowodowane pobiciem, ugryzieniem przez psa, gumowymi kulami, drutem kolczastym. Oprócz przemocy, ponad połowa pacjentów cierpiała na odmrożenia, stopę okopową lub hipotermię z powodu długotrwałego narażenia na trudne warunki. Inne schorzenia obejmowały infekcje, odwodnienie, wyczerpanie, urazy psychiczne, głębokie skaleczenia i złamania związane ze wspinaczką lub upadkiem z zapory granicznej.

Raport „UWIĘZIENI POMIĘDZY GRANICAMI”

Zagrażające życiu konsekwencje zwiększonej militaryzacji i przemocy na granicy polsko białoruskiej

CZYTAJ RAPORT.

Skutki odmawiania prawa do ochrony i pomocy

Ustawy przyjęte w 2021 i 2024 roku przyznały dodatkowe uprawnienia straży granicznej i żołnierzom, umożliwiając im niemal całkowitą swobodę w odmawianiu ludziom azylu bez należytego procesu. W niektórych przypadkach doprowadziło to do rozdzielenia rodzin. Pomimo zapewnień o pomocy humanitarnej dla migrantów i uchodźców, Lekarze bez Granic i inne organizacje napotykają na ograniczenia ze strony polskich władz.

Pracownicy humanitarni i wolontariusze organizacji społecznych, którzy odgrywają kluczową rolę w udzielaniu pomocy humanitarnej na granicy, nie mają dostępu do strefy buforowej i są narażeni na rosnące ryzyko kryminalizacji. W rezultacie duża część krytycznego obszaru jest niedostępna dla pomocy humanitarnej i medycznej, również tej niesionej przez Lekarzy bez Granic.

Tymczasem polski rząd proponuje jeszcze surowsze przepisy, które nie tylko nie poprawią tych polityk i praktyk, ale umożliwią zawieszenie prawa do ubiegania się o azyl dla niektórych grup.

– Nowe i szeroko zakrojone propozycje zawieszenia prawa do azylu są nie do przyjęcia. Polski rząd i białoruskie władze muszą uznać, że są to istoty ludzkie, a nie pionki wykorzystywane do celów politycznych. System w obecnym kształcie wpycha osoby poszukujące schronienia w długotrwały cykl przemocy, bez możliwości skorzystania z pomocy. Ludzie ci absolutnie nie mają się do kogo zwrócić – mówi Uriel Mazzoli, szef działań humanitarnych Lekarzy bez Granic w Polsce.

Konieczna zmiana kierunku europejskich polityk migracyjnych

Obecnie Polska sprawuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, a ostatnie przepisy azylowe zostały poparte w publicznych oświadczeniach przez Komisję Europejską. Odkąd tak zwany „kryzys migracyjny” rozpoczął się w Europie w 2015 roku, instytucje UE i państwa członkowskie systematycznie niszczyły podstawy azylu w UE. Zamiast tego wprowadzono politykę powstrzymywania w krajach trzecich, wypychania i przemocy na granicach.

Odczłowieczająca retoryka, charakteryzująca migrantów i uchodźców jako zagrożenie, była kluczem do wspierania tej polityki. Koncepcja „wojny hybrydowej”, do której odwołują się polscy i unijni urzędnicy, w odniesieniu do osób przekraczających granicę z Białorusi do Polski, jest jednym z najwyraźniejszych tego przykładów.

Podczas polskiej prezydencji w Radzie UE, Polska ma okazję wykazać się przywództwem w przedkładaniu ludzkiego życia i humanitarnych zobowiązań azylowych nad polityczną walutę. Od 2015 roku zespoły Lekarzy bez Granic są świadkami kolosalnej porażki państw członkowskich i instytucji UE w zaspokajaniu potrzeb migrantów i uchodźców, konsekwentnie wybierając przemoc i powstrzymywanie zamiast humanitarnej polityki azylowej. Polska musi zapewnić potrzebującym ludziom dostęp do sprawiedliwych procedur azylowych i pomocy humanitarnej.

News

Monika Ślósarska, koordynatorka projektu Lekarzy bez Granic. Mjanma, 2022
Bangladesz

Monika Ślósarska: najważniejsze to skupić się na tym, co możemy zrobić

Więcej
Palestyna

Lekarze bez Granic opłakują śmierć dziewiątego pracownika w Gazie 

Więcej
Dzieci bawią się na gruzach niedaleko przychodni Lekarzy bez Granic w mieście Gaza. Strefa Gazy, 2024

Strefa Gazy: Lekarze bez Granic o tymczasowym zawieszeniu broni

Więcej
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Polska: oświadczenie Lekarzy bez Granic

Więcej
Zespół Lekarzy bez Granic i wolontariusze próbują uruchomić ponownie szpital, korzystając z dostępnych materiałów. Sudan, 2023

Sudan: zawieszenie działalności kluczowego szpitala w Chartumie

Więcej
Ludzie z obwodu donieckiego odpoczywają w ośrodku przejściowym w Pawłohradzie. Ukraina, 2024

Ukraina: pomoc dla uciekających z miasta Kurachowe  

Więcej
Pielęgniarka pracuje w placówce w Siguiri w Gwinei podczas największej od 30 lat epidemii błonicy w tym kraju. Gwinea, grudzień 2023

Nasze działania w 2024 roku [GALERIA ZDJĘĆ]

Więcej
Pozbawiona dostępu do gazu kuchennego, Yasmin jest zmuszona do korzystania z plastiku jako rozpałki i gotowania nad otwartym ogniem, aby wykarmić rodzinę. Strefa Gazy, 2024

Izrael zniszczył warunki do życia w Strefie Gazy [RAPORT] 

Więcej
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Polska: zawieszenie prawa do azylu będzie miało śmiertelne konsekwencje

Więcej
Lekarze bez Granic prowadzili działania poszukiwawczo-ratunkowe na statku Geo Barents od czerwca 2021 roku. W grudniu 2024 roku ogłosili wstrzymanie tych działań. Morze Śródziemne, 2024

Morze Śródziemne: statek Geo Barents kończy działania

Więcej
Lekarze bez Granic wspierają opiekę pediatryczną w szpitale w Heracie. Afganistan, 2024
afganistan

Afganistan: wykluczanie kobiet z instytucji medycznych zagraża opiece medycznej

Więcej
Pracownik Lekarzy bez Granic zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem gruźlicy. Libia, 2022

Polska: program pilotażowy wzorem do zmian leczenia gruźlicy

Więcej
Widok na zmilitaryzowaną granicę polsko-białoruską. Od listopada 2022 roku Lekarze bez Granic zapewniają pomoc medyczną uchodźcom na Podlasiu, we współpracy z aktywistami i innymi organizacjami społecznymi. Polska, 2024

Polska: wysłuchanie obywatelskie w sprawie Strategii Migracyjnej

Więcej
Ibrahim ma siedem miesięcy, urodził się podczas wojny. Ma poważną chorobę dróg oddechowych. Strefa Gazy, 2024

Strefa Gazy: warunki życia zagrażają dzieciom 

Więcej
Akcja poszukiwania rannych po bombardowniu północnej Gazy

Gdzie jest dr Obeid? 

Więcej
Przesiedlenia w północnej części Strefy Gazy; Ludność cywilna w Strefie Gazy mierzy się z dramatycznym kryzysem humanitarnym - brakiem bezpieczeństwa, przesiedleniami, brakiem żywności, załamaniem systemu ochrony zdrowia.

Lekarze bez Granic potępiają zakaz dla UNRWA 

Więcej